ĐGH Leo nhắn nhủ sinh viên: Các bạn đừng để công nghệ chi phối
ĐGH Leo nhắn nhủ sinh viên: Các bạn đừng để công nghệ chi phối
Tiếp nối chuỗi sự kiện kéo dài một tuần lễ của Năm Thánh Giáo dục Thế giới, Đức Thánh Cha Leo XIV đã gặp gỡ các sinh viên tại Sảnh đường Phaolô VI hôm thứ Năm. Ngài bắt đầu bài diễn văn bằng cách bày tỏ niềm vui và sự mong đợi đối với sự kiện này, bởi nó gợi nhớ lại thời gian ngài dạy toán cho những sinh viên trẻ.
Trước tiên, Đức Thánh Cha nhắc đến tấm gương của sinh viên người Ý vừa được phong thánh, Pier Giorgio Frassati, và hai khẩu hiệu của ngài: “Sống mà không có đức tin… không phải là sống mà chỉ là sống cho qua ngày,” và “Vươn tới đỉnh cao.” Sau đó, Đức Thánh Cha Leo XIV cũng gửi lời động viên đến các sinh viên trẻ: “Hãy can đảm sống trọn vẹn cuộc đời.”
Ngài nhấn mạnh rằng họ không nên bằng lòng với những mốt nhất thời, hình thức bên ngoài, hay những thú vui phù du. Thay vào đó, Đức Thánh Cha mời gọi họ “khao khát một điều gì đó cao cả hơn.” Đây chính là khát vọng của những người trẻ, những người hy vọng và hoạch định cho một xã hội tốt đẹp hơn. Vì vậy, ngài thúc giục họ hãy phấn đấu “vươn tới đỉnh cao” như ngọn hải đăng của hy vọng.
“Thật tuyệt vời biết bao nếu một ngày nào đó thế hệ của các bạn được nhớ đến như ‘thế hệ cộng’, được nhớ đến vì những nỗ lực vượt bậc mà các bạn đã mang đến cho Giáo hội và thế giới,” Đức Thánh Cha Leo nói. Tuy nhiên, ngài cũng cảnh báo đừng để ước muốn này chỉ là giấc mơ. Đức Thánh Cha giải thích rằng câu trả lời để đạt được điều này chính là thông qua giáo dục, “một trong những công cụ đẹp đẽ và mạnh mẽ nhất để thay đổi thế giới.”
Một mùa giáo dục mới
Đức Thánh Cha nhắc lại cách mà vị tiền nhiệm của ngài, Đức Giáo hoàng Phanxicô, đã khởi động dự án Hiệp ước Toàn cầu về Giáo dục vào năm 2020, một dự án dành riêng để gắn kết những thế hệ trẻ vào tình huynh đệ toàn cầu. Ngài nhắc nhở các sinh viên hiện diện rằng họ không chỉ đơn thuần là người thụ hưởng giáo dục, “mà còn là những người chủ động của nó.”
Vì lý do này, Đức Thánh Cha kêu gọi họ cùng nhau tham gia “một mùa giáo dục mới.” nơi mọi người đều trở thành chứng nhân của chân lý và hòa bình. Nhưng họ không được đơn độc thực hiện điều này. Ngài khuyến khích họ hãy cùng bạn bè của mình tham gia vào việc tìm kiếm chân lý và xây dựng hòa bình.
Để giúp sinh viên thực hiện nhiệm vụ này, Đức Thánh Cha Leo đã trích dẫn một bài suy niệm của Thánh John Henry Newman, ngài từng nói rằng “kiến thức phát triển khi được chia sẻ, và chính qua cuộc trò chuyện của những tâm hồn, ngọn lửa chân lý mới được thắp sáng.”
Đức Thánh Cha giải thích, giống như những vì sao, hòa bình đích thực được hiện thực hóa khi nhiều người cùng nhau tạo ra một thiết kế. Bằng cách làm việc cùng nhau, ngài nói tiếp, “chúng ta có thể hình thành những chòm sao giáo dục dẫn đường cho con đường phía trước.”
Hãy nhìn lên những vì sao
Suy ngẫm về những vì sao, Đức Thánh Cha giải thích rằng, trong suốt lịch sử, con người đã sử dụng chúng như những người dẫn đường - từ những thủy thủ đến người Polynesia, từ những người nông dân ở dãy Andes đến những nhà thông thái trong câu chuyện Giáng Sinh.
Cũng giống như tổ tiên của chúng ta, ngài chỉ ra, chúng ta cũng có những vì sao dẫn đường: cha mẹ, giáo viên, linh mục và bạn bè. Họ giúp chúng ta đi đúng hướng qua những thử thách của cuộc đời. Đổi lại, tất cả chúng ta cũng được kêu gọi trở thành “những chứng nhân sáng ngời” cho những người xung quanh. Khi đơn độc, chúng ta là những vì sao lẻ loi, nhưng khi cùng nhau, chúng ta tạo thành một chòm sao.
Giáo dục là con đường gắn kết mọi người lại với nhau. Nó khuyến khích chúng ta hướng về bầu trời, hướng lên cao hơn. Giáo dục là một công cụ giúp chúng ta nhìn xa hơn và thấy được những điều mà nếu không có nó, chúng ta sẽ không thấy.
Vì vậy, thay vì nhìn xuống điện thoại, Đức Thánh Cha đã thách thức các sinh viên “hãy hướng lên bầu trời, hướng tới những đỉnh cao.”
Chúng ta được tạo dựng cho nhiều điều hơn thế nữa
Trở lại Hiệp ước Toàn cầu về Giáo dục, Đức Thánh Cha Leo đã nhắc lại việc chính những người trẻ đã đề xuất thách thức mới đầu tiên trong dự án này: “Hãy giúp chúng tôi trong việc giáo dục đời sống nội tâm.” Ngài chia sẻ rằng có kiến thức uyên bác là chưa đủ nếu chúng ta không biết mình là ai hay ý nghĩa của cuộc sống là gì.
“Nếu không có sự thinh lặng, không lắng nghe, không cầu nguyện, ngay cả ánh sáng của những vì sao cũng tắt ngấm,” ngài giải thích. Một số người có thể đã trải qua cảm giác trống rỗng hoặc bồn chồn dưới nhiều hình thức khác nhau, gồm bạo lực, ức hiếp, áp bức. Nhưng đằng sau điều này, Đức Thánh Cha nhấn mạnh, là “một khoảng trống được tạo ra bởi một xã hội đã quên mất cách hình thành chiều kích tâm linh của con người, chỉ tập trung vào những khía cạnh kỹ thuật, xã hội hoặc đạo đức của cuộc sống.”
Tự truyện của Thánh Augustinô, Tự Thú, có thể giúp chúng ta nhận ra cách tự giáo dục bản thân cho đời sống nội tâm. Chúng ta phải lắng nghe sự bồn chồn của mình và tránh chạy trốn nó hoặc lấp đầy khoảng trống bằng những thứ phù du. Đức Thánh Cha Leo nhấn mạnh rằng chúng ta không được bằng lòng, bởi vì chúng ta được tạo ra cho nhiều điều hơn thế nữa.
Giáo dục trong thế giới kỹ thuật số
Thách thức giáo dục mới thứ hai là một cam kết hàng ngày, trong đó những sinh viên trẻ này thực sự là những người thầy: giáo dục kỹ thuật số. Ở đây, Đức Thánh Cha kêu gọi hãy thận trọng. Chúng ta đang sống trong một thế giới kỹ thuật số, nhưng chúng ta không nên để công nghệ viết nên câu chuyện của mình hay chi phối chúng ta.
Chuyển sang một thách thức khác của thế giới hiện đại, Đức Thánh Cha Leo đã đề cập đến trí thông minh nhân tạo, nhấn mạnh rằng mặc dù nó “thông minh”, chúng ta vẫn phải sử dụng nó để hành động một cách nhân đạo. Chúng ta phải “học cách nhân bản hóa kỹ thuật số, xây dựng nó thành một không gian của tình huynh đệ và sáng tạo – chứ không phải là một trường hợp tự giam mình, không phải là một sự nghiện ngập hay một lối thoát.” Ở đây, ngài nhắc đến cuộc đời của Thánh Carlo Acutis như một tấm gương về sự thánh thiện trong thời đại công nghệ.
Hòa bình và giáo dục
Thách thức thứ ba trong dự án của Đức Giáo hoàng Phanxicô là giáo dục vì hòa bình – thách thức “nằm ở trung tâm của Hiệp ước Toàn cầu về Giáo dục mới”. Chúng ta có sức mạnh để thay đổi tương lai đang bị đe dọa bởi chiến tranh, hận thù và chia rẽ. Câu trả lời là gì? “Một nền giáo dục vì hòa bình được giải trừ vũ khí và giải trừ quân bị.”
Nhưng Đức Thánh Cha giải thích rằng nó không chỉ đơn thuần là làm im tiếng súng. “Chúng ta phải giải trừ vũ khí trong tâm hồn, từ bỏ mọi bạo lực và hành động thô bỉ.” Một nền giáo dục được giải trừ vũ khí và giải trừ quân bị giúp tạo ra sự bình đẳng và tăng trưởng cho tất cả mọi người, đồng thời thừa nhận phẩm giá của tất cả mọi người và tránh chia rẽ giữa con người.
Đức Thánh Cha Leo mời gọi mọi người hiện diện trước hết hãy trở thành những người kiến tạo hòa bình trong cuộc sống hằng ngày. Ngài thúc giục họ đừng tìm kiếm những vì sao băng. Thay vào đó, “hãy hướng lên cao hơn nữa, hướng về Chúa Giêsu Kitô, ‘mặt trời công chính’, Đấng sẽ luôn dẫn dắt các bạn trên những nẻo đường đời.”
Nguyễn Minh Sơn