BÁO CÁO: Trung Quốc sử dụng tra tấn để đàn áp các nhà lãnh đạo tôn giáo
BÁO CÁO: Trung Quốc sử dụng tra tấn để đàn áp các nhà lãnh đạo tôn giáo
Theo báo cáo của Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF), Trung Quốc đang tìm cách kiểm soát hoàn toàn tôn giáo, và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nên tái chỉ định Trung Quốc là “quốc gia đặc biệt đáng quan ngại” về tự do tôn giáo.
USCIRF, một ủy ban liên bang giám sát tự do tôn giáo trên toàn thế giới, cho biết Trung Quốc sử dụng giám sát, phạt tiền, trả thù người thân, bỏ tù, cưỡng bức mất tích, tra tấn và những hình thức lạm dụng khác để kiểm soát Giáo hội Công giáo và những cộng đồng tôn giáo khác trong nước. Tháng này, USCIRF đã công bố tổng quan về việc nhà cầm qyền Trung Quốc đàn áp các nhà lãnh đạo tôn giáo thuộc nhiều giáo phái khác nhau.
Năm 2024, “điều kiện tự do tôn giáo ở Trung Quốc vẫn nằm trong số những điều kiện tồi tệ nhất thế giới,” báo cáo thường niên năm 2025 của USCIRF cho biết. USCIRF kêu gọi Bộ Ngoại giao gia hạn danh sách chính thức, điều này có thể dẫn đến những hành động pháp lý bao gồm những biện pháp ngoại giao, trừng phạt hoặc áp lực quốc tế. Trung Quốc đã bị xếp hạng lại là quốc gia đặc biệt đáng quan ngại gần như hàng năm kể từ năm 1999.
Trung Quốc đã sử dụng “giám sát công nghệ cao bên ngoài những địa điểm thờ phượng và những phương tiện khác để đàn áp tự do tôn giáo trên khắp đất nước,” USCIRF viết trong báo cáo thường niên. “Họ cũng vũ khí hóa việc đàn áp và thông tin sai lệch xuyên quốc gia bằng cách sử dụng những công nghệ mới nổi để dập tắt những tiếng nói chỉ trích tự do tôn giáo của đất nước và những vi phạm nhân quyền liên quan,” theo báo cáo.
Trong khi Vatican và Trung Quốc đã gia hạn thỏa thuận tạm thời về việc bổ nhiệm giám mục vào năm 2024, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã tăng cường chính sách “Hán hóa tôn giáo” dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, buộc các nhóm tôn giáo được nhà nước công nhận phải điều chỉnh giáo lý của họ theo hệ tư tưởng chính trị của đảng. Nhiều cộng đồng tín đồ tổ chức những buổi họp tôn giáo bí mật vì sự kiểm soát chặt chẽ của nhà nước đối với việc thờ phượng, xuất bản và tài chính.
Báo cáo thường niên cho biết nhà cầm quyền đã đe dọa những cộng đồng tôn giáo “sẽ buộc họ phải im lặng.” Báo cáo nêu chi tiết các trường hợp nhà cầm quyền Trung Quốc “giam giữ, cưỡng chế mất tích, hoặc từ chối tiết lộ tung tích những giáo sĩ Công giáo ngầm từ chối tham gia tổ chức Công giáo do nhà nước kiểm soát.”
Trong báo cáo tháng Chín, USCIRF đã nêu bật một trường hợp bắt đầu vào tháng Hai khi nhà cầm quyền được cho là đã phạt giám mục Peter Shao Zhumin của Giáo phận Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang 27.880 Mỹ kim vì cử hành Thánh lễ nơi công cộng. Vào tháng Ba, cảnh sát đã giam giữĐức Giám mục Shao trong một tuần vì từ chối nộp phạt và sau đó bắt giữ ngài một lần nữa ngay trước Tuần Thánh để ngăn ngài cử hành Thánh lễ.
Vào tháng Bảy, có thông tin cho rằng nhà cầm quyền đã cố ép Đức Giám mụcShao chấp nhận sự kiểm soát của Hội Công giáo Yêu nước Trung Quốc do nhà nước kiểm soát bằng cách bắt giữ và đe dọa các tín hữu và giáo dân.
Vị trí của một số giáo dân Công giáo ngầm bị giam giữ, gồm Đức Giám mục James Su Zhimin và Joseph Zhang Weizhu, vẫn chưa được biết.
USCIRF cho biết những nhà thờ Tin Lành cũng phải đối mặt với các hình phạt tương tự từ cơ quan thực thi pháp luật vì từ chối tham gia tổ chức Tin Lành do nhà nước kiểm soát. Đổi lại, “cảnh sát đã đột kích những nhà thờ tại gia và sách nhiễu, bắt giữ, phạt tiền và bỏ tù những thành viên với những cáo buộc được cho là bịa đặt, gồm ‘gian lận’ và ‘lật đổ’.”
Sau khi phân tích những phát hiện của mình, USCIRF nhận thấy: “Các nhóm tôn giáo từ chối tuân theo sự kiểm soát toàn diện của nhà cầm quyền đối với những vấn đề tôn giáo phải đối mặt với sự đàn áp rộng rãi. Các tổ chức tôn giáo do nhà nước kiểm soát thực hiện Hán hóa thông qua sự giám sát chặt chẽ và ‘Kế hoạch Công tác Hán hóa 5 năm’, trong đó nhấn mạnh lòng trung thành và sự tuân thủ những yêu cầu tư tưởng (của Tung cộng đảng).”
Khuyến nghị của USCIRF
Bên cạnh việc kêu gọi tái định vị Trung Quốc, ủy ban khuyến nghị chính phủ Hoa Kỳ cùng những đối tác quốc tế trừng phạt những quan chức và thực thể Trung Quốc chịu trách nhiệm về “ những vi phạm nghiêm trọng về tự do tôn giáo.”.Ủy ban cũng kêu gọi hợp tác với những đối tác để giải quyết việc Trung Quốc sử dụng công nghệ để vi phạm tự do tôn giáo theo định nghĩa của Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế, đặc biệt là liên quan đến việc phát triển công nghệ và trí thông minh nhân tạo.
Báo cáo cho biết Quốc hội nên “xem xét ban hành luật để thắt chặt những hạn chế đối với việc Trung Quốc sử dụng các công nghệ tạo điều kiện cho vi phạm nhân quyền và đàn áp tự do tôn giáo hoặc tín ngưỡng” và “cấm những hoạt động vận động hành lang được trả tiền tại Hoa Kỳ bởi những đặc vụ đại diện nhà cầm quyền Trung Quốc.”
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chưa trả lời ngay yêu cầu bình luận.
Nguyễn Minh Sơn