NGƯỜI ĐANG THỞ DÀI
“Tôi bảo thật các ông, những người thu thuế
và gái điếm sẽ vào nước Thiên Chúa trước các ông”.
Kính thưa Anh Chị em,
Một câu hỏi rất thú vị đặt ra cho chúng ta hôm nay là, Thiên Chúa tạo thành, Thiên Chúa cứu chuộc, Thiên Chúa yêu thương con người và mọi loài… vậy thì còn gì hơn nữa để Thiên Chúa phải làm, phải bận tâm? Tắt một lời, giờ này, Thiên Chúa đang làm gì? Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay cho chúng ta câu trả lời đầy bất ngờ. Thiên Chúa đang thở dài, Người đang thở dài.
Thiên Chúa đang thở dài trước sự cứng lòng của Israel, dân Người. Êzêkiel trong bài đọc thứ nhất cho thấy đó là một dân bất tuân, cứng đầu cứng cổ đến nỗi Thiên Chúa phải hạ mình thanh minh, đôi co, cãi cối cãi chày với họ, “Các ngươi nói rằng, ‘Đường lối của Chúa không chính trực’; vậy hỡi nhà Israel, hãy nghe đây. Có phải đường lối của Ta không chính trực? Hay trái lại, đường lối của các ngươi không chính trực?”; Người đang thở dài.
Trước sự chia rẽ và phân hoá giữa cộng đoàn Philipphê, một giáo đoàn đang bị xáo trộn bởi những con người chỉ tìm hư danh, Thiên Chúa cũng đang thở dài; Người thở dài qua những khắc khoải của Thánh Phaolô, “Anh em hãy làm cho tôi được trọn niềm hân hoan”; “Chớ làm điều gì bởi ý cạnh tranh hay bởi tìm hư danh”.
Đặc biệt, với bài Tin Mừng, trước sự cố chấp của các thượng tế và kỳ lão là những lãnh đạo tôn giáo thời bấy giờ, Thiên Chúa đang thở dài, Người ngao ngán họ đến tận cổ. Chúa Giêsu không còn lời nào nữa để đánh thức lương tâm họ, những con người đầy kiêu căng, tự mãn; những con người tự cho mình là công chính. Sau khi kể cho họ dụ ngôn hai đứa con ngủng nghỉnh được cha sai đi làm vườn nho, Ngài buộc phải thốt lên một kết luận rất nặng, “Tôi bảo thật các ông, những người thu thuế và gái điếm sẽ vào nước Thiên Chúa trước các ông”. Qua đó, Ngài muốn nói với họ rằng, những người thu thuế và gái điếm đang trên đường nên thánh; còn họ, thì không. Ngài là Thiên Chúa xót thương, đó là một sự thật đơn giản mà những người tội lỗi đã khám phá được; họ đã không khám phá được điều đó.
Cả hai đứa con trong Tin Mừng hôm nay đều có những giây phút làm cho cha mình thở dài; đứa thì bảo không làm, rồi lại làm; đứa thì nói làm, rồi lại không làm. Qua bao đời, con người vẫn là thế; xưa cũng như nay, nó luôn khiến cho Thiên Chúa phải thở dài. Đang khi Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa thì khác, từ trời xuống thế, Ngài luôn luôn làm đẹp lòng Cha mọi đàng. Qua đó, Ngài chỉ cho những người con của đất cách sống với Chúa Cha như Đứa Con Của Trời; Ngài phận là phận của một vị Thiên Chúa, lại hoàn toàn hạ mình vâng phục Cha, hằng làm vui lòng Cha trong mọi sự. Đó là cái “hơn” của người ‘anh trưởng Giêsu giữa một đàn em đông đúc’ đã nêu gương. Vì thế, trong thư Philipphê hôm nay, Phaolô còn khuyên rằng, “Anh em hãy cảm nghĩ trong anh em điều đã có trong Đức Giêsu Kitô”; “Người đã tự hạ mình mà vâng lời cho đến chết, và chết trên thập giá”.
Để Thiên Chúa thôi thở dài, chúng ta cũng hãy mặc lấy tâm tình của Chúa Giêsu; hãy bắt đầu hành trình nên thánh với việc nhìn nhận con người yếu hèn tội lỗi của mình trong khiêm nhượng, trong cởi mở và chân thật như những người thu thuế và gái điếm; sống trong tâm tình thống hối của đứa con vốn chối từ đi làm vườn nho cho Cha, nhưng sau đó, hối hận mà đi. Thánh Vịnh đáp ca hôm nay là một lời cầu nguyện của những hối nhân, cũng là lời cầu nguyện của mỗi người chúng ta, “Lạy Chúa, xin nhớ lại nghĩa nặng với ân sâu của Ngài”; “Lạy Chúa, xin hãy nhớ lòng thương xót của Ngài, lòng thương xót tự muôn đời vẫn có. Xin đừng nhớ lỗi lầm và tội ác khi con còn trẻ, nhưng hãy nhớ con theo lòng thương xót của Ngài, vì lòng nhân hậu của Ngài, thân lạy Chúa!”.
Chuyện kể rằng, ngày xưa, nữ hoàng Saba nghe biết sự khôn ngoan của Salomon; bà yết kiến vua, mang theo hai bó hoa, cốt để thử xem vua khôn ngoan làm sao; đó là một bó hoa thật và một bó hoa giả rất giống nhau. Salomon lặng lẽ đặt hai bó hoa lên bàn và đi mở những cánh cửa. Nữ hoàng Saba đầy kinh ngạc, khiếp sợ… vì ngay lúc ấy, không biết từ đâu, ong bướm sà xuống ngay trên những bông hoa thật vì những bông hoa giả có sắc mà không có hương, có hình hài mà không có sự sống.
Anh Chị em,
Chúng ta là hoa thật hay hoa giả; là hoa thật khi chúng ta nhìn nhận mình là tội nhân, chắc chắn lòng thương xót của Thiên Chúa cũng sẽ sà xuống trên chúng ta. Chúng ta sẽ không sợ khi phải hạ mình trước mặt Chúa để thừa nhận tội lỗi và thất bại của mình. Càng khiêm tốn chấp nhận con người xấu xa của mình, chúng ta càng có cơ may mở ra cánh cửa lòng thương xót Chúa; vì lẽ, khi không sẵn lòng nhìn ra tội lỗi mình, ân sủng của Thiên Chúa sẽ không thể đi vào và chữa lành chúng ta; và rồi, Thiên Chúa vẫn phải tiếp tục thở dài.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, con là một cánh hoa rất thật, một tội nhân, xin giũ lòng thương xót trên con; hôm nay, con thật lòng ăn năn, chỗi dậy, ‘đi làm vườn nho’ Chúa; Chúa sẽ không còn phải thở dài”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
HƠN THUA ĐỂ LÀM GÌ?
“Các môn đệ nghĩ ngợi trong lòng,
ai trong các ông sẽ là người cao trọng nhất”.
Kính thưa Anh Chị em,
Thật hấp dẫn, Lời Chúa hôm nay nói đến chuyện hơn thua. Satan hơn thua với Thiên Chúa; các môn đệ hơn thua với nhau; và Gioan hơn thua với người ngoài. Thế nhưng, hơn thua để làm gì?
Thú vị làm sao khi Thiên Chúa, ít là một lần, Người cũng ‘lỡ khoe’. Bài đọc thứ nhất kể chuyện, vào ngày con cái Chúa đến chầu; rủi thay, Satan cũng đến. Thiên Chúa đem ông Gióp ra khoe, “Chớ thì ngươi có lưu ý đến Gióp, tôi tớ Ta chăng? Trên trần gian, không ai giống như y là con người ngay thật, công chính, kính sợ Thiên Chúa và xa lánh sự dữ”. Chộp lấy cơ hội, Satan hơn thua ngay với Người, “Hãy giơ tay Chúa lên một chút và chạm đến tất cả những gì nó đang có, ắt nó sẽ phỉ báng Chúa nhãn tiền”. Bị thách thức, Thiên Chúa ban phép, Satan toàn quyền trên Gióp, ngoại trừ mạng sống ông. Vậy là Satan lột sạch Gióp. May quá, “Gióp không hề hé môi xúc phạm Người”, nhưng Thiên Chúa cũng một phen hú vía; hẳn Người phải rút kinh nghiệm, dù Người biết, hơn thua để làm gì?
Tin Mừng hôm nay cũng nói đến hơn thua, “Các môn đệ nghĩ ngợi, ai trong các ông sẽ là người cao trọng nhất”. Chúa Giêsu thấu biết lòng dạ các ông, Ngài cũng đem một em bé ra khoe, dạy cho họ bài học khiêm nhường và phục vụ, “Kẻ nào bé nhỏ nhất trong tất cả các con, đó là người cao trọng nhất”. Ngạc nhiên thay, Luca kể tiếp, Gioan thấy một người lấy danh Chúa Giêsu mà trừ quỷ, ông ngăn cản, đem sự việc trình Thầy. Tưởng Thầy đồng tình; ai dè, Ngài biết hơn thua để làm gì, nên nói ngược lại, “Chớ ngăn cản, ai không chống lại các con, tức là thuận với các con”. Ôi, một quy tắc vàng, một quy chuẩn vàng mang tính phổ quát, nhân bản, cao thượng, tuyệt khôn ngoan của bậc trượng phu quân tử. Quy chuẩn này đi ngược với thói thường của người đời, “Ai không theo tôi, là chống lại tôi”; “Ai không là bạn tôi, là kẻ thù tôi”; tệ hơn, “Ai làm bạn với kẻ thù tôi, cũng là kẻ thù của tôi”.
Một ngạn ngữ cổ nói, “Quyền lực làm suy đồi”; Thánh Grêgôriô thì nói, “Cả khi không có quyền lực trong tay, tâm trí con người vẫn hướng chiều về sự kiêu căng; thế thì, khi có quyền lực, họ còn tự cao tự đại đến đâu nữa”. Vậy thì ai là người quan trọng nhất trong Hội Thánh? Giáo hoàng, các giám mục, hồng y, chủ chăn các giáo xứ tiềm lực nhất, trưởng các hội đoàn…? Không! Đức Phanxicô nói, “Những người vĩ đại nhất trong Hội Thánh là những người tự cho mình là tôi tớ của mọi người, những người phục vụ mọi người, chứ không phải những người có chức tước. Cậy trông vào Thiên Chúa, khiêm tốn, phục vụ, chọn chỗ rốt hết, không tìm cách leo thang danh phận. Đó là con đường chống lại tinh thần thế tục”. Vì hơn thua để làm gì?
Hình ảnh Gióp và em bé hôm nay là hình ảnh của Chúa Giêsu; Gióp thắng, Thiên Chúa thắng, Chúa Giêsu thắng; nhưng hơn thua để làm gì? Cái thắng của Gióp là cái thắng trần trụi, khi chẳng còn gì cả ngoài Thiên Chúa, “Thân trần truồng sinh từ lòng mẹ, tôi sẽ trở về đó cũng trần truồng. Chúa đã ban cho, Chúa lại lấy đi, Người muốn sao nên vậy, xin chúc tụng danh Chúa”; cái thắng của Gióp là cái thắng biết cảm tạ Thiên Chúa cả khi không còn gì. Cũng thế, cái thắng của Chúa Giêsu là cái thắng trên thập giá; chính xác là khi Ngài nói, “Mọi sự đã hoàn tất”, và “Lạy Cha, Con phó linh hồn Con trong tay Cha”, vậy thì hơn thua để làm gì? Gióp, em bé và Chúa Giêsu đại diện cho những ai cậy trông vào Thiên Chúa, tựa nương duy chỉ một mình Người như Thánh Vịnh đáp ca hôm nay diễn tả, “Xin Chúa lắng tai và nghe tiếng con cầu”; “Xin tỏ đức từ bi lạ lùng của Chúa, Đấng giải thoát con khỏi bọn đối phương”. Như vậy, Tin Mừng không phải là để hơn thua, cạnh tranh cho uy tín và sự công nhận; Tin Mừng cốt là để phục vụ, khiêm tốn, cậy trông; vì hơn thua để làm gì?
Anh Chị em,
Thế nhưng, có một cuộc hơn thua mà con người phải lưu ý; đó là hơn thua của linh hồn mỗi người với Thiên Chúa. Charles de Péguy viết:
“Ta đã thường chơi với con người, hỡi ngươi, đồ khờ.
Trong cuộc chơi này, ai thắng thì thua, ai thua thì thắng.
Vậy mà ngươi, tên khờ khạo,
Ta đã thường chơi với con người.
Ta chỉ muốn ngươi thua, hầu thắng; đang khi, ngươi, thật khờ, chỉ muốn thắng.
Thử hỏi, giả như ngươi thắng, làm sao Ta bồng ẵm ngươi, chữa cho ngươi lành?
Ta đã thường chơi với con người; hỡi con người, tên ngươi là khờ khạo”.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, xin cho con biết thua Chúa, cứu con khỏi cơn khát quyền lực, vốn có thể dẫn con đến u mê và vô lương tâm; vì với Chúa, hơn thua để làm gì? Xin cứu con khỏi thiên hình vạn trạng sự dữ mà quyền lực có thể dẫn con đến”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)