Hành Trình Trở Về Của DaKêu
Tại Giê-ri-khô, Da-kêu được xếp vào loại người giàu có, nhờ cái nghề thu thuế. Ở đây, ai cũng đã biết rõ con người này. Dakêu thừa biết thiên hạ cũng chẳng ưa thích gì mình, bởi vì anh ta đã làm những điều bất chính, nghề thu thuế là thu gom của cải người dân để trục lợi cho bản thân, và cho vay nặng lãi. Dưới mắt bàn dân thiên hạ, Dakêu là kẻ đáng bị quyền rủa và loại trừ, bởi việc làm thất đức, gian tham của Dakêu. Mọi người xa lánh và ghét bỏ những người này. Thế nhưng, điều làm cho đám đông phải kinh ngạc, khi họ nhìn cách cư xử của Chúa Giêsu dành cho DaKêu, mọi người nhìn thấy, xầm xì, bàn luận về việc Chúa Giêsu đến và ở lại nhà ông Dakêu. Từ nguyên nhân này dẫn đến cuộc tranh luận không chỉ cho những người Pha-ri-sêu mà còn là những người đi theo Chúa, họ bàn tán về chuyện Chúa Giê-su đến nhà anh Da-kêu. Còn chúng ta suy nghĩ gì về cách hành xử của Chúa Giê-su với con người tội lỗi này qua đoạn Tin Mừng của thánh Luca hôm nay?
1/ Dakêu đi tìm kiếm Chúa
Khi nghe tin Chúa Giê-su đi ngang qua, Dakêu muốn biết Chúa Giêsu là ai? Vì anh ta đã nghe danh tiếng Chúa Giêsu lan truyền khắp nơi. Da-Kêu muốn được tận mắt nhìn thấy Chúa Giê-su, nên anh ta chen vào đám đông. Nhưng vì quá lùn, Da-kêu phải trèo lên cây sung để nhìn thấy Chúa Giêsu. Thay vì, anh ta muốn gặp Chúa Giê-su, thì chính Chúa lại đi tìm anh ta. Chúa Giêsu ngước nhìn lên thấy con người nhỏ bé trên cây sung, Ngài bảo: "Này anh Da-Kêu xuống mau đi, vì hôm nay tôi phải ở lại nhà anh." Da-kêu vui sướng biết bao, một người nổi tiếng, có biết bao nhiêu mến mộ, lại gọi tên mình, và xin ở lại nhà mình nữa thì thật là hạnh phúc. Anh ta đón rước Chúa Giê-su về nhà và đãi một bữa tiệc. Chuyện bắt đầu lại xẩy ra, mọi người thấy vậy xầm xì, bàn luận và khiển trách: thay vì họ nói, ông này tối ngày ăn với nhậu, không biết giữ thể diện, thì họ nói: "Nhà người tội lỗi mà ông ấy cũng vào trọ".
Bắt gặp tại trận Chúa đang dùng bữa nhà Da-kêu, nhóm Pha-ri-sêu và đám đông rất khó chịu và tức giận. Chúa phá luật lề của người Do Thái. Những thắc mắc và nghi ngờ của đám đông là có lý do, bởi vì họ đã biết rõ Da-kêu là người xấu, người gian lận, cho vay nặng lãi, ăn trên sương máu nguời khác. Cho nên, họ nghĩ rằng, người tốt không có thể đi chung với người xấu như Da-kêu. Còn Chúa Giêsu thì làm ngược lại cách nghĩ của đám đông. Đặc biệt là nhóm người Pha-ri-siêu, họ tách biệt những người thu thuế và tội lỗi ra khỏi cộng đồng bởi thành kiến và luật lề. Cụ thể, tuần vừa qua chúng nghe câu chuyện người Pha-ri-siêu và người thu thế vào đền thờ cầu nguyện. Người Pha-ri-siêu luôn tự đắc, tự tôn mình là người công chính thánh thiện để rồi kết án, khinh chê và kết tội nguời khác, họ giữ đạo theo kiểu hình thức bên ngoài, nói thì rất hay, bên trong thì trống rỗng, giống như chiếc thùng rỗng kêu to, họ thích khoác trên mình chiếc áo thụng chũm chọe để được người ta khen ngợi và tán thưởng. Họ nhìn dáng vẻ bề ngoài hơn là đời sống nội tâm. Họ chưa thực lòng tìm kiếm Chúa như Da-kêu. Trái lại, Da-kêu khao khát được gặp Chúa, muốn được tận mắt nhìn Chúa, và Chúa đã nhìn vào mắt anh ta, Chúa hiểu được một con người đang đi tìm ánh sáng chân lý.
2/ Dakêu được giác ngộ.
Đến lúc nào đó, con người tham tiền, thích danh vọng cũng phải dừng chân, vì anh ta nhận ra rằng: hạnh phúc không phải chỉ là sự giàu có mà là tìm ra chân lý mới là hạnh phúc đích thực. Giàu có mà bị người ta khinh thường, ghét bỏ có hạnh phúc gì. Cái nghề thu thuế của Da-kêu, ai cũng biết. Ấy thế mà Chúa Giê-su lại đón nhận anh ta rất dễ dàng không một chút đắn đo, Chúa cần đến với anh ta, Chúa muốn chữa lành những vết thương tội lỗi của anh ta, và anh ta cũng cần được tắm rửa trong dòng suối yêu thương của Thiên Chúa. Một Thiên Chúa giàu lòng xót thương cho những con người tội lỗi, chỉ có tình yêu Thiên Chúa mới có thể làm biến đổi tấm hồn cứng cỏi trở nên mềm yếu, và Da-kêu trở thành một con người mới. Tình thương là điều kỳ diệu làm thay đổi lòng người. Cha mẹ không thể bỏ đứa con mình, cho dù nó có bất hiếu, ngược đãi với mình, nhưng cha mẹ luôn dành tình yêu thương tốt nhất cho đứa con. Cha mẹ thế gian còn biết cho con mình những điều quý giá, thì tại sao chúng ta lại không nhận ra tình yêu Thiên Chúa là vô biên dành cho mọi người chúng ta trong cuộc sống này! Khi chúng ta nhận ra tình yêu Thiên Chúa là lúc chúng ta sống trong tình yêu đó với Chúa và tha nhân tốt hơn, chúng ta sẽ nhìn cuộc đời này tốt này đẹp hơn, và thương nhau hơn. Da-kêu đã được giác ngộ từ tình yêu thương của Thiên Chúa dành cho anh ta, được Chúa ở lại nhà mình. Tình yêu đáp lại tình, và tình yêu đó là cánh cửa mở ra với mọi người.
3/Dakêu thực thi công bằng và bác ái.
Khi tư tưởng được giác ngộ thì con người sẽ tự biến đổi, Da-kêu bỏ đi túi tiền, anh ta hứa với Chúa rằng: “Thưa Ngài, tôi xin lấy phân nửa tài sản của tôi mà cho người nghèo; và nếu tôi đã chiếm đoạt của ai cái gì, tôi xin đền gấp bốn.” Khi Da-kêu đã có Chúa rồi, thì anh ta bỏ hết mọi sự. Anh đền bù những thiệt hại do mình gây ra cho người khác. Việc làm này không dễ, đến xin lỗi đã khó, Da-kêu lấy phần nữa tài sản của mình chia cho người nghèo. Lương tâm của con người hướng thiện, anh ta không phải nói suông cho qua chuyện, nhưng là thực hành bằng hành động, vì chính anh ta đã gây ra thiệp hại cho người khác, nên đền bù gấp bốn. Thực thi công bình và bác ái của Da-kêu là từ tâm của một con người đã được hoán cải. Chúa Giê-su nói với Da-kêu rằng: “Hôm nay, ơn cứu độ đã đến cho nhà này, vì Con Người đến để tìm và cứu những gì đã mất.” Tình yêu Thiên Chúa thì vô biên không giới hạn bởi rào cản. Ngài yêu thương cả người tốt lẫn kẻ xấu. Ngài cứu chữa kẻ tội lỗi biết quay trở về con đường công chính, thì ơn cứu độ sẽ đến với người ấy. Đồng thời, Chúa Giê-su cũng lên án những người Pha-ri-sêu với đạo đức giả hình bên ngoài, hay nói xấu và kết tội người khác. Dân này kính ta bằng môi miệng, nhưng lòng chúng thì xa ta. Chúa Giêsu cảm hóa Da-kêu bằng tình yêu thương khoan dung và tha thứ, Ngài không hỏi tội anh Da-kêu. Tôi thiết nghĩ câu chuyện anh Da-kêu hôm nay, Chúa Giê-su đã làm một cuộc cách mạng để mở ra cho nhiều người về quan niệm, cách nhìn và đánh giá người khác.
Tóm lại, Thiên Chúa giàu lòng thương xót, Ngài luôn tìm kiếm những con chiên lạc, ốm đau bệnh tật để chữa lành và đưa chúng trở về đàn chiên. Ngài nói: "Bệnh nhân mới cần thầy thuốc". Một vĩ nhân đã nói: "Muốn thay đổi một người, thì bạn hãy đến với người đó. Nếu bạn xa lánh và tránh né họ, thì bạn chẳng bao giờ biến đổi được ai.” Khi Chúa Giê-su đến và ở lại Da-kêu, anh ta đã từ bỏ lối sống củ, bỏ đi lòng tham tiền và của cải, và quay trở về cùng Thiên Chúa.
Hành trình trở về của Dakêu đáng cho chúng ta suy gẫm: chúng ta đang thuộc về ai? Chúng ta chọn con đường nào đến với Chúa, và cho Chúa ở lại. Đừng để tới buổi chiều tàn xế bóng, chúng ta mới chợt nhận ra rằng, cuộc đời này chỉ là cát bụi, là vô thường, nhưng hãy nhận ra chỉ Thiên Chúa mới là cùng đích, là vĩnh cửu hôm nay và mai sau.
Lạy Chúa:
- xin Chúa thương xót chúng con như Chúa đã thương xót Da-kêu.
- Xin Chúa ở lại trong tâm hồn chúng con, như Chúa ở lại nhà Da-kêu.
- Xin Chúa cứu chữa chúng con, như Chúa đã cứu Da-kêu khỏi tiền bạc.
- Xin Chúa tha thứ tội lỗi chúng con, như Chúa đã tha thứ cho Da-kêu.
- Xin Chúa cho chúng con có lòng vị tha, như Chúa đã tha thứ cho Da-kêu.
- Xin Chúa cho chúng con biết yêu thương, như Chúa yêu Da-kêu.
- Xin Chúa cho chúng con biết thực thi lòng bác ái, như Da-kêu đã thực hiện.
Lm. John nguyễn.