ĐGM David nói với TT Duterte rằng Kitô giáo không phải là chủ nghĩa thực dân
ĐGM Pablo Virgilio Siongco David
“Những gì Giáo hội Phi Luật Tân sẽ kỷ niệm vào năm 2021 không phải là chủ nghĩa thực dân mà là 500 năm đức tin Kitô giáo, điều mà người bản địa của những hòn đảo này đã chào đón như một món quà, mặc dù từ những người không nhất thiết phải được thúc đẩy bởi động cơ thuần túy nhất,” Đức Ông Pablo Virgilio Siongco David, Giám mục Kalookan và Phó chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Phi Luật Tân (CBCP).
Hai ngày trước, Đức Giám mục David đã không nói những lời của mình khi trả lời Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Vào thứ sáu, sau này đã ông chỉ trích nựng nghi thức cho ngày kỷ niệm quan trọng này. “Tại sao tôi lại tặng một cái gì đó cho lễ kỷ niệm này? Khi ông Magellan đến đây, ông đã mang theo khẩu súng thần công và cây thánh giá,” Duterte nói. “cũng vì cây thập giá ở đó, mà người bản địa ngay lập tức ôm lấy họ,” ông nói thêm.
Trong tuyên bố của mình, Đức Giám mục Kalookan đã tách rời cuộc tranh luận của tổng thống, ngài đã tìm thấy sự ủng hộ giữa các nhà lãnh đạo Á châu khác. “Chính niềm tin Kitô giáo mà những người chinh phục đã cố gắng sử dụng để theo đuổi mục đích thực dân của họ ở nước ta cũng đã truyền cảm hứng cho các nhà cách mạng của chúng ta (…) để mơ về tự do và dân chủ,” ngài viết.
Đức Giám mục chỉ ra rằng người bản địa không đánh đồng Kitô giáo với chủ nghĩa thực dân. Thay vào đó, tổ tiên của chúng ta đủ thông minh để chấp nhận những gì tốt đẹp và từ chối những gì xấu xa. Trên thực tế, “Tại một số thời điểm, đức tin mà họ đã nắm giữ không còn xa lạ với họ nữa. Nó đã thành công trong việc bắt rễ trên mảnh đất màu mỡ của tâm linh bẩm sinh của chúng ta.”
Chính đức tin Kitô giáo mà những người chinh phục đã cố gắng sử dụng để theo đuổi mục đích thực dân của họ ở nước ta cũng truyền cảm hứng cho các nhà cách mạng của chúng ta khoảng ba thế kỷ rưỡi sau đó để mơ về tự do và dân chủ. Đó chính là đức tin Kitô giáo cuối cùng đã thúc đẩy họ bảo vệ nhân phẩm căn bản của người Indios và mong muốn chấm dứt chế độ chuyên chế và cai trị thực dân.
Các nhà truyền giáo Tây Ban Nha đã dạy người bản địa hát những bài ca về cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu trong Tuần Thánh. Chính quyền không biết gì, chính sự Thương khó đó nói về về Đấng Thiên sai đau khổ hiến mạng sống của mình để cứu chuộc loài người đã truyền cảm hứng cho các anh hùng của chúng ta hiến mạng sống của họ để cứu vớt đất nước của chúng ta bằng giá máu, mồ hôi và nước mắt của chính họ. (Xem Reynaldo Ileto’s Pasyon at Rebolusyon.)
Tất nhiên chúng tôi đã chia rẽ một cách cay đắng trong thời gian của quá trình chuyển đổi: giữa những người ủng hộ và người chống, giữa những người đứng về phía chính trị thực dân và những người dám đứng về phía chính trị cách mạng. Phân chia không phải luôn luôn là một điều tiêu cực. Như Thánh Phaolô trong thư 1 gửi Côrinhtô 11:19, đôi khi, “phải có những chia rẽ, để những người được chấp thuận trong số chúng ta có thể trở nên nổi tiếng.” Hoặc nghĩ về những gì Chúa Giêsu nói khi Người nói như một tiên tri tức giận phán quyết cuối cùng, “Ta đã đến để thắp lên một ngọn lửa trên trái đất; làm thế nào ta muốn nó đã bốc cháy. Các người có nghĩ rằng ta đến để mang lại hòa bình trên trái đất này không? Không phải không hòa bình mà là chia cắt…” Đây là những lời khó chịu mà chúng ta không nghe thấy, đặc biệt là khi chúng ta hợp nhất thành một giá trị tuyệt đối. Mọi người quên rằng sự đoàn kết đôi khi cũng có thể tiêu cực, khi nói về sự đoàn kết xung quanh một mục đích vô tôn giáo. Không có gì lạ khi Thiên Chúa gieo rắc sự chia rẽ cho những người xây dựng tháp Babel, để sau này Người thực sự có thể đoàn tụ họ trong Chúa Thánh Thần qua Lễ Ngũ Tuần.
Tổ tiên của chúng ta đủ thông minh để chấp nhận những gì tốt và từ chối những gì xấu xa mà những gì người Tây Ban Nha đã mang theo khi họ đến vùng đất của chúng ta. Cuối cùng họ cũng học cách phân biệt giữa những người truyền giáo, những người hoàn toàn liên minh với chính trị thuộc địa của những người chinh phạt và những người chỉ trích nó, những người có can đảm bảo vệ quyền của người bản địa chống lại sự lạm dụng và tàn ác của chủ nhân thực dân.
Thực tế là cuối cùng chúng ta đã bác bỏ chế độ thực dân nhưng vẫn tiếp tục nắm lấy đức tin Kitô giáo ngay cả sau khi chúng ta giành chiến thắng trong cuộc cách mạng chỉ có nghĩa là người bản địa không đánh đồng Kitô giáo với Chủ nghĩa thực dân. Đến một lúc nào đó, niềm tin mà họ đã ôm ấp không còn xa lạ với họ nữa. Nó đã thành công trong việc bén rễ trên mảnh đất màu mỡ tâm linh bẩm sinh của chúng ta như một dân tộc.
Do đó, chúng ta hãy làm rõ: những gì chúng ta sẽ kỷ niệm vào năm 2021 không phải là chủ nghĩa thực dân mà là niềm tin Kitô giáo mà người bản địa của những hòn đảo này được chào đón như một món quà, mặc dù từ những người không nhất thiết phải được thúc đẩy bởi động cơ thuần túy nhất. Thiên Chúa thực sự có thể viết ngay thẳng thậm chí với những dòng quanh co nhất.
Jos. Tú Nạc, Nguyễn Minh Sơn