ĐHY Parolin nói với truyền thông Trung quốc: Bắc Kinh và Roma có thể cùng nhau làm việc
Trong một cuộc phỏng vấn với một ấn phẩm do nhà nước Trung quốc điều hành, Quốc Vụ khanh Vatican, Đức Hồng y Pietro Parolin đã hoan nghênh cơ hội để Trung quốc và Tòa Thánh cùng hợp tác nhằm “xây dựng một thế giới an toàn và thịnh vượng hơn.”
“Viễn cảnh mở ra rằng hai thực thể quốc tế cổ xưa, vĩ đại và tinh vi - như Trung quốc và Tòa thánh - có thể nhận thức rõ hơn về trách nhiệm chung đối với các vấn đề nghiêm trọng của thời đại chúng ta,” Đức Hồng y Parolin nói trong một cuộc phỏng vấn với Hoàn cầu Thời báo Ngày 12 tháng 5.
Hoàn cầu Thời báo là một tờ báo tiếng Anh thuộc sở hữu của Nhật báo Nhân dân, tờ báo chính thức của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung quốc.
Đức Hồng y nói với tờ báo thuộc nhà nước sở hữu rằng, “sự thích nghi đường lối giáo huấn của Giáo hội” (inculturation), thực thi sứ vụ truyền giáo của Công giáo, và “Hán hóa” (Sinicization), một chiến dịch của chính phủ Trung quốc, có thể là một bổ sung và có thể mở ra một cuộc đối thoại.
“Thích nghi đường lối giáo huấn của Giáo hội là một điều kiện thiết yếu để loan báo Tin Mừng, để mang lại kết quả, một mặt, đòi hỏi phải bảo vệ sự thuần khiết và chính trực của nó và mặt khác, trình bày nó theo kinh nghiệm cụ thể của mỗi dân tộc và mỗi nền văn hóa,” ngài nói.
Hai thuật ngữ này, “Thích nghi đường lối giáo huấn của Giáo hội” (inculturation), và “Hán hóa” (Sinicization), bổ sung cho nhau mà không nhầm lẫn và không đối lập.
Đức Hồng y Parolin đã đưa ra điển hình của nhà truyền giáo Dòng Tên thế kỷ 16, Matteo Ricci, như một nhân chứng xuất sắc của sự hòa nhập hiệu quả ở Trung quốc.
“Đối với tương lai, chắc chắn sẽ rất quan trọng để làm sâu sắc thêm chủ đề này, đặc biệt là mối quan hệ giữa ‘Thích nghi đường lối giáo huấn của Giáo hội’ và ‘Hán hóa’, hãy nhớ rằng lãnh đạo Trung quốc đã có thể nhắc lại ý chí của họ như thế nào để không làm suy yếu bản chất và học thuyết của mỗi tôn giáo,” Đức Hồng y Parolin nói.
Kể từ khi lên nắm quyền năm 2013, Chủ tịch Trung quốc Tập Cận Bình đã ủy thác “Hán hóa” tất cả các tôn giáo ở Trung quốc, một động thái mà Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ gọi là Chiến lược để kiểm soát sâu rộng, cai trị và thao túng mọi khía cạnh của niềm tin vào một khuôn mẫu xã hội chủ nghĩa đã ngấm vào ‘đặc tính của Trung cộng.’”
Chính phủ Trung quốc đang thực hiện “kế hoạch Hán hóa” năm năm đối với Hồi giáo, một tôn giáo đã phải đối mặt với những cuộc đàn áp gia tăng ở đất nước này với ít nhất 800.000 người Hồi giáo Uyghur bị giam giữ trong các trại tù.
Vào tháng 4 năm 2019, ủy ban đề nghị Trung quốc tiếp tục được chỉ định là Quốc gia đặc biệt quan tâm (CPC). Chỉ định này được dành riêng cho các quốc gia trong đó chính phủ “tham gia hoặc dung túng cho các vi phạm tự do tôn giáo đặc biệt nghiêm trọng,” có nghĩa là những quốc gia có hệ thống, liên tục và đặc biệt nghiêm trọng.
Đức Hồng y Parolin nói rằng “có một sự tin tưởng gia tăng giữa hai bên,” kể từ khi Trung quốc và Tòa Thánh ký một thỏa thuận tạm thời vào tháng 9 năm 2018 về việc tiến cử các giám mục, nói rằng hiệp định này dẫn đến “hy vọng rằng chúng tôi có thể dần dần đạt được kết quả cụ thể.”
“Tin chắc rằng một giai đoạn hợp tác mới hơn có thể được mở ra vì lợi ích của cộng đồng Công giáo Trung quốc và sự hòa hợp của toàn xã hội,” ngài nói.
Đức Hồng Parolin còn nói rằng không có gì đáng ngạc nhiên khi có sự chỉ trích về thỏa thuận giữa Tòa Thánh và chính phủ Trung quốc, vì đây là điều mà “nói chung xảy ra trong các vấn đề phức tạp và khi người ta phải đối mặt với những vấn đề rất quan trọng.”
Thỏa thuận này đã bị chỉ trích thẳng thừng bởi các nhóm nhân quyền và một số lãnh đạo Giáo hội, gồm Đức Hồng y Giuse Trần Nhật Quân, Giám mục Danh dự Hồng Kông.
Kể từ khi thỏa thuận đạt được, đã có rất nhiều trường hợp nhà thờ và đền thờ Công giáo bị phá hủy tơi bời bởi các đặc vụ của nhà cầm quyền Trung quốc.
Gần đây, tại thủ phủ của tỉnh Quảng Đông, Cục Dân tộc và Tôn giáo Quảng Châu đã trao phần thưởng 10.000 nhân dân tệ Trung quốc (gần 1.500 Mỹ kim) cho những thông tin về hoạt động của các nhóm tôn giáo có thể dẫn đến việc bắt giữ các nhà lãnh đạo chủ chốt.
Vào tháng 3, Đại sứ Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo Quốc tế Sam Brownback nói rằng, “kể từ khi thỏa thuận tạm thời này (giữa Vatican và Trung quốc) được công bố vào năm ngoái, hành động ngược đãi, đàn áp các thành viên của cộng đồng Công giáo vẫn tiếp tục. Chúng tôi không thấy có dấu hiệu sẽ thay đổi trong tương lai gần.”
Đức Hồng Parolin nhắc lại rằng cuộc đối thoại luôn canh cánh trong lòng Đức Thánh Cha Phanxicô, ngài đặc biệt quan tâm đến cuộc đối thoại ở phương diện mục vụ.
“Đức Cha Thánh đặc biệt yêu cầu người Công giáo thực hiện với lòng can đảm trên con đường hiệp nhất, hòa giải và loan báo Tân Phúc Âm hóa. Ngài nói Trung quốc không chỉ là một đất nước vĩ đại mà còn là một nền văn hóa vĩ đại, giàu lịch sử và trí tuệ,” Đức Hồng y Parolin nói.
Bộ trưởng Ngoại giao Vatican chỉ ra cuộc chiến chống đói nghèo, môi trường và khí hậu, di cư và phát triển khoa học đạo đức là vấn đề toàn cầu mà Trung quốc và Vatican có thể làm việc cùng nhau trên tinh thần hợp tác tích cực với “nhân phẩm của con người được đặt trọng tâm.”
“Tòa Thánh hy vọng rằng Trung quốc sẽ không e ngại tham gia đối thoại với thế giới rộng lớn hơn và rằng các quốc gia trên thế giới sẽ cung cấp lòng tin cho những khát vọng sâu sắc của người dân Trung quốc. Bằng cách này, với tất cả mọi người cùng nhau làm việc, tôi chắc chắn rằng chúng ta sẽ có thể vượt qua sự ngờ vực và xây dựng một thế giới an toàn và thịnh vượng hơn,” Đức Hồng y Parolin nói.
Jos. Tú Nạc, Nguyễn Minh Sơn